In onze cultuur wordt betekenis vaak als essentieel gepresenteerd – alsof we zonder een groter doel niet echt leven. Als je in deze gedachte meegaat, kun je gaan geloven dat álles betekenisvol moet zijn. Maar onderzoek door Leonard L. Martin wijst in een heel andere richting. De zoektocht naar betekenis is misschien helemaal geen aangeboren menselijke behoefte. Het zou wel eens een copingmechanisme kunnen zijn, een manier om om te gaan met de onzekerheid en de druk van onze complexe moderne wereld.
Waar coaches en begeleiders vaak focussen op het vinden van ‘de ware passie’ en streven naar betekenisvolle doelen, laat het onderzoek van Martin ons zien dat de noodzaak om alles zinvol te maken misschien een aangeleerde reactie is. Het vraagt ons om te heroverwegen hoe we mensen begeleiden in hun zoektocht naar voldoening – niet door altijd naar de ‘diepere waarheid’ te zoeken, maar juist door soms de vrijheid van betekenisloosheid toe te laten.
Multigepassioneerd zijn
Zeker als je iemand bent met vele interesses en projecten – een creatieve generalist, multipotential, of polymath – heb je misschien vaak geworsteld met de vraag: Wat is mijn reden van bestaan? Voor jou kan het soms voelen alsof je verplicht bent om één overkoepelend doel te vinden dat alles verbindt. De druk om een ‘ware passie’ of levensdoel te vinden kan overweldigend zijn en nog frustrerender: het kan je het gevoel geven dat je iets mist of de zoektocht niet ‘goed’ doet. In die zin kunnen de bevindingen uit Martins onderzoek heel bevrijdend zijn: laat de eeuwige zoektocht naar de ‘reden van leven’ los en ontdek wat voldoening geeft in het hier en nu.
Betekenis als copingsmechanisme
In traditionele samenlevingen, zoals die van jagers-verzamelaars, leefden mensen vooral in het moment. Hun acties, zoals voedsel verzamelen of zorgen voor hun familie, kregen direct beloning en feedback. De moderne samenleving daarentegen is gericht op lange-termijndoelen – diploma’s, carrières, pensioen. In deze cultuur leren we al vroeg dat we ergens naartoe werken. Het gevolg? We zijn altijd bezig met het waarom, altijd op zoek naar rechtvaardiging. De behoefte aan betekenis helpt ons om die lange-termijninspanningen draaglijk te maken.
Maar als we eerlijk zijn, kost die constante zoektocht naar betekenis ook energie. Het zorgt bij sommige mensen voor ‘purpose anxiety’: een constante onrust dat we misschien nog niet de juiste richting hebben gevonden.
Het alternatief: focus op directe voldoening
Wat als je niet elke interesse of elk project hoeft te rechtvaardigen? Wat als je kunt vertrouwen dat het oké is om je te richten op wat je nú voldoening geeft, zonder dat het in een groter plaatje past?Denk eens terug aan die momenten van flow – activiteiten waarin je de tijd vergat en er simpelweg was. Dat kan een wandeling zijn, een creatief project, een spontaan gesprek. Juist in die momenten ervaren we directe, intrinsieke vreugde en voldoening, zonder dat we ons afvragen waarom het betekenisvol is. En precies hier ligt de sleutel.
Oefenen in het loslaten van betekenis
In mijn werk met multipotentials en creatieve generalisten help ik mensen om die ‘purpose anxiety’ los te laten en zich te richten op wat hen nu inspireert. Het is een mindset waarmee je kan experimenteren en die je gaandeweg verder kan ontwikkelen. Zoals bijvoorbeeld met deze oefening:
Maak een “zinloze” to-do Lijst
Wat? Maak een lijst met kleine, plezierige activiteiten die je kan doen zonder dat ze een duidelijk nut of doel hebben. Dit kan zijn: een mooie steen vinden, een onbekende route naar huis nemen, of een lied uit je kindertijd zingen. Kies één activiteit per dag om uit te voeren.
Waarom? Dit oefent je in het waarderen van momenten die geen groter doel dienen. Door deze simpele acties te doen zonder dat ze direct iets ‘opbrengen,’ creëer je ruimte voor spel en creativiteit. Onderschat deze oefening niet, het zou kunnen dat je er in het begin veel weerstand bij voelt ;-).
Durf het proces te omarmen
Door je te richten op die directe ervaringen verleg je de focus van betekenis naar voldoening in het moment. Voor creatieve generalisten betekent dit o.a. dat je je passies kunt verkennen zonder de druk van rechtvaardiging, dat je kan leren om op een lichtere manier met purpose anxiety om te gaan.
Gebaseerd op het onderzoek: “Finding Life Satisfaction Beyond Meaning: An I-D Compensation Perspective” (Martin e.a.)
Hoe hiermee aan de slag gaan?
Check ons CG Membership hieronder. Op 3 december (20u-20u50) organiseren we voor members de online workshop ‘Omgaan met Purpose Anxiety’. Daarnaast krijg je ook toegang tot de mini-course over Purpose Anxiety waar je de opname van de workshop terugvindt en bijkomende inzichten, tools & oefeningen aangereikt krijgt over het thema. Interesse? Scroll verder en maak gebruik van onze 10€ korting!
Maak van jouw veelzijdigheid je grootste troef dankzij het CG Membership!
Het Creatieve Generalisten Membership, gecreeërd door Silvia > expert in veelzijdige profielen, helpt creatieve generalisten of multipotentials om voluit te kiezen voor een multigefaceteerd leven zonder dat ze zichzelf voorbijlopen of opbranden, of de connectie met anderen verliezen. Je kan lid worden voor 3 maanden (= 27 euro) of voor 1 jaar (= 97 euro).