16 januari: live online workshop ‘Richting met een Jaarthema’

Creatieve generalisten zijn vaak ideeënmachines. Een talent die ze zelf vaak vervloeken, en als ik de verhalen mag geloven, hun omgeving ook. Vermoeiend. Onrust. Overrompelend. Roekeloos. Nutteloos. Om maar een paar woorden te noemen die dan vaak in de mond genomen worden.
Het probleem is niet zozeer het hebben van ideeën, maar eerder wat de creatieve generalist voelt bij het hebben van die ideeën. En dat is een bijzondere staat van enthousiasme. Enthousiasme is eigenlijk voor sommigen nog te zwak uitgedrukt. Het lijkt eerder op „high” zijn. Barbara Sher beschreef dit fenomeen op het seminarie dat ik onlangs bijwoonde, en dit wou ik jullie niet onthouden!
Zij heeft het over de „3 fases van enthousiasme”. Ik beschrijf ze hier zoals zij het verwoordde:

 


Fase 1: verliefdheid

Wanneer je verliefd wordt op iets/iemand, zie je dingen die anderen niet zien. Je bent niet gek op dat moment, je ziet gewoon dingen die anderen niet opvallen. Je ziet het potentieel van een idee. Kortom: je bent niets minder dan een genie.

 

via GIPHY

 

Fase 2: crashen

Je weet niet hoe je het idee moet omzetten naar de praktijk en je begint angst te voelen. Je vindt het ook moeilijk om het idee uit te leggen aan anderen, voor jou is het zo vanzelfsprekend. Je begrijpt niet waarom anderen het niet zien. Bij angst komt er adrenaline vrij en het resultaat is … weerstand. Weerstand is een normaal, menselijk signaal dat zegt: „Opgelet gevaar!”. Heel nuttig als overlevingsstrategie, maar minder als het gaat over een wens om bv. een cursus „creatief schrijven” te gaan volgen. De weerstand zorgt ervoor dat we crashen. Je kan het zien als een “mini-depressie”. Je begint je stom te voelen, je haat jouw ideeën. Je gebruikt woorden zoals „altijd” en „nooit”. Het moet maar gedaan zijn met ideeën te hebben! Je hebt geen zin om op te staan, de was te doen, te gaan sporten, … en ja hoor, jouw vriend procrastinatie houd je weer trouw gezelschap. Welkom in fase 2!

 

Fase 3: volwassenheid
Maar toch… stilaan klim je terug uit het dal. Dat hangen voor de tv begint toch ook maar te vervelen. Je kijkt terug naar jouw notities die je neerpende toen je „high” was (als je dat gedaan hebt natuurlijk, zie ook verder!). Je merkt op: je bent noch een genie, noch depressief. Er zit wel iets in dat idee, maar er moet nog serieus aan geschaafd worden. Dit is de fase van „volwassenheid”. Hier wordt het werk gedaan.

Herkenbaar? Ik durf te wedden van wel! Misschien vraag je je af wat je hier nu mee moet. Of vraag je je af waarom je nooit echt tot fase 3 lijkt te komen. Wel, naast het aanvaarden dat dit een natuurlijk proces is en dat je elke fase zijn plek moet geven, zijn er een aantal „do’s & dont’s” per fase:

 

Fase 1: verliefdheid

Pen alles neer, op een manier dat een buitenstaander het zou kunnen begrijpen. Kom met jouw idee nog niet naar buiten.  Neem nog geen beslissingen, geef nog geen geld uit, hou alles tussen jou en jouw notitieboek, daar is het veilig.


Fase 2: crashen

Ga ervoor. Respecteer wat er is, dat crashen heeft een functie. Het laatste dat je nu moet doen is er tegen vechten. Weerstand is niet iets dat je kan overwinnen, het is zelfs arrogant om dat te denken. Laat je dus maar eens goed doorzakken! Eén ding wel: verbrand of delete jouw notities NIET. Ook deze fase is geen moment om beslissingen te nemen of bruggen op te blazen.

 

Fase 3: volwassenheid

Ga terug naar jouw notities. Wat hieruit lijkt jou bruikbaar? Waarmee wil je graag aan de slag? Waar kan je verder op bouwen? En hup, naar de actie!

Herken je jezelf niet in de beschrijving „ideeënmachine”? Geen nood, dit principe is ook van toepassing wanneer je over iets nieuws enthousiast geworden bent: een nieuwe opleiding, een nieuwe job, hobby, … Ik zie het soms gebeuren tijdens coachtrajecten: de klant is enthousiast geworden over een piste, gaat bijna al huppelend naar buiten, maar tegen de volgende sessie is alles over boord gegooid. De crash is gekomen. De piste is weer in de vuilbak beland. Terug naar „meer van hetzelfde”, doorzetten of de “niet-lullen-maar-poetsen” strategie.

Of net het tegenovergestelde: het kan niet snel genoeg gaan. Je kan je niet snel genoeg inschrijven voor die opleiding je gaat holder-de-bolder engagementen aan met een partner-in-crime. Er is een ongelooflijke grote drang om de nieuwe „ik” te verkondigen naar de buitenwereld. Mijn advies is dan heel vergelijkbaar met wat Barbara Sher beschrijft in fase 1: Niets moet, geen beloftes of engagementen, geen grote bedragen investeren. Geen grootste, absolute uitspraken. Gun jezelf een verken-fase! Keldert nadien jouw enthousiasme? Dan is er nog geen man overboord. Wie weet komt fase 3 er nog aan en breng je het nieuwe plan in werking. En komt het niet, ook geen probleem toch? Je was enthousiast, en het was leuk zolang het duurde. Je deed er niemand tekort mee, je verloor er geen job of geld door. Iets anders staat wellicht al voor jouw deur 😉