In 2019 experimenteerde ik voor de eerste keer met het opmaken van een jaarplanning en het ‘labelen’ van projecten (met kleuren) die er deel van uitmaken. Dat beviel me zeer goed, omdat ik zo in één oogopslag zicht kreeg op het al dan niet uitgebalanceerd zijn van die planning. Mijn valkuil is nl. dat ik constant nieuwe dingen aan het lanceren zou zijn, wat niet vol te houden is, mentaal noch financieel. Dit jaar ging ik nog een stapje verder. Ik vroeg mezelf af: wat als ik de tegenstellingen, die me vandaag heel hard bezighouden, zou meenemen in die planning? Het resultaat ontdek je hieronder, samen met een stappenplan om zelf ook aan de slag te gaan!

Stap 1: selecteer jouw polariteiten

Je kan hierbij één van deze twee vragen hanteren:

• Wat zijn typische polariteiten voor jou?
• Wat zijn de polariteiten die je momenteel bezighouden?

Als je niet zo goed weet wat te begrijpen onder ‘polariteiten’, en/of je kan er niet meteen de juiste woorden op plakken: deze lijst met veelvoorkomende polariteiten helpt je ongetwijfeld verder. Een voorbeeld is: ‘vernieuwing versus stabiliteit’.
Tip: voor deze oefening is het beter om max. drie polariteiten te selecteren. Probeer hier niet te lang over na te denken, maar kies de polariteiten die spontaan jouw aandacht trekken.

Stap 2: maak de gewenste verhouding helder

Hoe (en hoeveel) wil je beide polariteiten een plek geven?
Om op het voorbeeld verder te gaan: wil je een 50/50 verhouding tussen vernieuwing en stabiliteit? Of wil je de nadruk leggen op bv. stabiliteit (80% om maar iets te zeggen), maar af en toe ook een plek geven aan ‘vernieuwing’? Wil je ze apart van elkaar beleven, bv. stabiliteit in de professionele sfeer, en vernieuwing in de hobby’s? Of wil je een synthese tussen beiden, zoals ‘stabiele vernieuwing’ of een ‘vernieuwende stabiliteit’?

Een aantal suggesties die je kunnen helpen beter zicht te krijgen op waar je naartoe wilt met je polariteit:

• Blader in tijdschriften en ga op zoek naar een beeld dat illustreert hoe jij je wilt voelen (met de polariteit in gedachten). Van daaruit kan je jezelf de vraag stellen: wat zegt dit nu over mijn ‘ideale verhouding’ met beide polen? 
• Maak een mini-opstelling met poppetjes, lego, enz. Je kan dezelfde basisvraag nemen als hierboven, of een figuur zoeken die elke polariteit belichaamt en ze dan t.o.v. elkaar positioneren. Staan ze hand in hand bv? Of staan ze rug tegen rug? Staan ze ver van elkaar? Zijn er nog andere elementen in het verhaal belangrijk?
• Ga aan de slag met de opstellingsoefening uit het boek ‘Paradoxaal Coachen’.

Nu ken je jouw polariteit en hoe je deze een plek wil geven. Had je er bij stap 1 meer dan één geselecteerd, dan doe je dezelfde oefening voor elke polariteit.

Stap 3: selecteer jouw projecten

Maak een lijstje van de projecten/ideeën waar je het komende jaar mee bezig wil zijn en giet deze in een tabel dat als jaarplanning kan dienen. Bij mij zag dit er zo uit:

Stap 4: maak ‘labels’ aan op basis van jouw polariteiten

Onderaan de tabel maak je een legende aan. Hier vermeld je elke pool van jouw geselecteerde polariteiten en geef je die een kleur. Bv.:
Vernieuwing > geel
Stabiliteit > zilvergrijs
Kennis opdoen > paars
Kennis doorgeven > zalm

Had je bij één van de polariteiten de wens om tot een synthese te komen, dan maak je hier een apart label van. We voegen dan bv. ‘vernieuwing in de stabiliteit’ toe.

Stap 5: geef jouw projecten kleur

Bekijk nu wanneer je aan welk project wil werken het komende jaar. Die gebieden kleur je in, volgens de labels die je voor jezelf opmaakte.
Vraag jezelf af: welke pool komt in dit project het sterkste naar voor? Als je het gevoel hebt dat er twee polen sterk vertegenwoordigd worden, dan zet je gewoon twee kleurenbalkjes onder elkaar, zoals ik o.a. deed bij het project ‘opleiding coachen van creatieve generalisten’:

Merk het verschil tussen projecten die voor mij een synthese zijn van twee polen (bv. de online learning community, zie het gebroken wit), en projecten waarbij de twee polen wel gescheiden blijven voor mij. Dit is het geval bij de coaching. Ik zit daar typisch in fases van vernieuwing (bij het toepassen van een nieuwe invalshoek bv.), die dan weer overgaan in fases van stabiliteit (lees: onderhouden en verderzetten van het geleerde). In mijn hoofd zijn die twee bewegingen eerder gescheiden van elkaar. Waarom weet ik ook niet precies, en misschien evolueert dat nog. Het belangrijkste is dat je daar je eigen ritme en interpretatie volgt.

Stap 6: doe de check

Bekijk nu jouw planning vanop een afstand. Wat valt je op? Klopt het plaatje? Komt elke pool tot zijn recht zoals jij het graag zou willen (denk aan stap 2)? Word je blij van deze planning? Indien niet, wat dient er te veranderen? 
Heb je bv. een overdaad aan de pool ‘stabiliteit’, terwijl je eigenlijk voor een 50/50 verhaal wou gaan? Misschien moeten er een aantal projecten schuiven naar een volgend jaar, zodat er ruimte komt voor pistes waar je jouw behoefte aan vernieuwing op kan loslaten.

Stap 6 was voor mij niet helemaal een ‘wauw’ gevoel. Zo miste ik bijvoorbeeld nogal wat blauw (loslaten) en paars (kennis opdoen) in de tabel. Het geeft me aan waar ik zeker aandacht aan wil besteden in mijn niet-professionele context, maar ik wilde het ook al meer plek geven binnen het werkgedeelte. Een paar aanpassingen later kwam ik dus tot dit:

De stipjes zijn wat mij betreft ideaal om iets aan te geven dat wel aandacht vraagt, maar geen zware focus is. Zo is de pool ‘streven’ bij de online learning community zeker aanwezig (ik link daarmee de promotionele taken die ik hierrond te doen heb), maar is het niet van die grootte zoals bij een lancering waar je toewerkt naar één inschrijvingsmoment. Aan jou om creatief te zijn en eventueel je eigen varianten te bedenken! Dat geldt overigens ook voor de tijdspanne waarvoor je je planning maakt. Plannen in blokken van zes, of zelfs drie maanden gaat ook! Doe vooral wat werkt voor jou.

Wil je graag meer uitleg bij deze oefening en doe je het liever niet alleen? Vraag je jezelf af hoe je ook nog voldoende ruimte houdt voor onverwachte dingen die op je pad komen? En hoe je deze manier van plannen flexibel kan inzetten? In de online learning community van de ‘creatieve generalist’ gaan we er verder mee aan de slag!  

De klassieke invulling van de verbinder is die van de vlotte netwerker en ideeënspuier die op jouw verhaal vaak als respons heeft ‘ken je die persoon al?’, of ‘weet je wie jij eens zou moeten contacteren?’, of ‘heb je al gedacht om het zus of zo aan te pakken?’. Misschien denk je nu meteen aan iemand uit jouw omgeving. Of herken je jezelf, wie weet! 

 Maar verbinden kan nog zoveel meer zijn dan dat. Naargelang de invulling worden trouwens ook andere namen gebruikt, zoals ‘bruggenbouwer’, ‘grenswerker’, ‘boundary worker’, enz. Gelukkig kunnen we, om iets beter te begrijpen wat het ‘verbinder zijn’ precies inhoudt, terugvallen op het werk van verschillende auteurs en onderzoekers. In dit artikel verwijzen we alvast naar vier auteurs die hun licht hebben laten schijnen over het fenomeen. 

1 + 1 = 3

De meest gekende auteur die het woord ‘connector’ gebruikt, is Malcolm Gladwell. In zijn boek ’The Tipping Point’ beschrijft hij connectors als mensen die altijd wel een gouden tip achter de hand hebben of iemand anders kennen die je een stap verder kunnen brengen. De ‘connector’ van Malcolm Gladwell is een charismatisch persoon die makkelijk vrienden maakt en mensen op hun gemak stelt. Eigenlijk dus een beetje de invulling waarmee we dit artikel introduceerden. 

Marcus Buckingham, die jarenlang onderzoek deed naar leiderschap- en loopbaanmanagement voor Gallup, omschrijft in het boek ‘Verbeter je sterk punten’, negen ‘sterkste rollen’ die mensen al dan niet van nature opnemen (je hebt meestal 2 rollen die voor jou dominant zijn). Die rollen zijn eigenlijk een combinatie van verschillende talenten of sterke punten. Eén van die rollen is die van ‘de netwerker’ die altijd op zoek is naar het samenbrengen van mensen of ideeën om iets groter en beter te maken dan het nu is. Buckingham vindt verbinders of ‘netwerkers’ zo waardevol omdat ze oog hebben voor wat mensen samen tot stand kunnen brengen en ervan overtuigd zijn dat iedereen iets unieks in te brengen heeft in een situatie of vraagstuk. 1+1=3 als het ware. En toch is Buckinghams ‘netwerker’ niet de enige van zijn rollen die kunnen gelinkt worden met verbinders, maar daar later meer over. 

Bedenken, samenbrengen en uitvoeren

Want nu kreeg je misschien het beeld van de verbinder als sociale tafelspringer, of rasechte netwerker. En dat blijkt dus niet altijd te kloppen. Bij de Amerikaanse Erica Dhawan vonden we een beschrijving van drie type connectors. De types verduidelijken wat en wie een verbinder dan precies samenbrengt: 

• The Thinker is heel nieuwsgierig en leergierig. Hij/zij combineert kennis en inzichten en creëert daarmee iets nieuws. Voor wie Austin Kleons boek kent: ‘steal like an artist’ dus. Nieuwe dingen kunnen ontstaan door oudere ideeën op een nieuwe manier samen te brengen of ideeën uit los van elkaar staande domeinen te linken aan elkaar. Ook ‘ongewone’ vragen stellen is een talent van de ‘denker’. Denkers hebben soms moeite om hun ideeën ook werkelijk de wereld in te sturen en/of zijn minder geïnteresseerd in het uitvoeren ervan. Zij omringen zich best met ‘executors’, zie verder.

• The Enabler is diegene die dingen mogelijk maakt. Enablers zetten bijvoorbeeld structuren of teams op en zorgen ervoor dat ideeën kunnen gevormd worden en synergieën ontstaan. Het kan ook de man of vrouw achter de schermen zijn, of de ‘poppenspeler’. Enablers zijn de geknipte personen om de thinkers en de executors samen te brengen! Ook zoeken ze best naar hoe ze op nog grotere schaal kunnen samenbrengen.

   

• The Connection Executer verzamelt de middelen en de mensen om iets gedaan te krijgen. Vaak gaat hij/zij op zoek buiten het eigen werkgebied. De ‘enablers’ zijn activerend en mobiliserend. Ze zorgen er best voor dat ze zich zoveel mogelijk blootstellen aan nieuwe ideeën (hallo, thinkers!)

Tweebenigheid

Maar ook dichter bij huis wordt het thema uitgepluisd. De Nederlandse Martine de Jong -adviseur, procesbegeleider en coalitiebouwer bij Twynstra Gudde en onderzoeker bij de Urban Futures Studio aan de Universiteit Utrecht- deed onderzoek naar ‘grenswerkers’ of ‘boundery workers’. Dat zijn mensen die met een been in hun organisatie staan en met het andere been in de echte wereld of andere netwerken. Zij onderscheidt 5 ’signaturen’ of klemtonen en stelt dat grenswerkers twee (of drie) van die signaturen combineren: 

• De gedreven voorvechter: brengt mensen samen door hen te inspireren en hen een gezamenlijk toekomstbeeld voor te houden. Ze worden vaak ingezet voor samenwerkingsprocessen die vernieuwend en ambitieus zijn. Ze hebben uitgesproken waarden en principes en zetten zich in voor een betere wereld. Om eventjes terug een linkje te leggen met Marcus Buckingham, hij omschrijft dit type in de rol van de ‘beïnvloeder’: iemand die mensen voor zich kan winnen en wiens grootste talent overtuigingskracht is.

• De betrokken relatiebouwer: focust niet op de inhoud, maar streeft naar duurzame relaties opbouwen. De betrokken relatiebouwer heeft een sterke sensitiviteit en creëert een context waarin mensen zich veilig voelen Het doet ons ook heel hard denken aan de rol van ‘provider’ door Buckingham beschreven: mensen die vertrekken vanuit de vraag ‘alles goed met iedereen?’ en ervoor kunnen zorgen dat iedereen zich betrokken voelt.

• De grondige ontwerper: kan je vergelijken met de denker van Erica Dhawan. Hij of zij levert grote meerwaarde bij inhoudelijk complexe thema’s (waar veel partijen bij betrokken zijn). Hij of zij biedt de betrokkenen overzicht en inzicht.  Buckingham omschrijft dit ook in de rol van de ’schepper’, die als missie heeft om patronen te ontdekken in de warboel van het leven. Samenhang ontdekken is hier de sleutel.

• De gezaghebbende onderhandelaar: diegene die je nodig hebt bij crisissituaties. Hij of zij is pragmatisch, charismatisch en daadkrachtig en weet mensen aan elkaar te binden door hun onderlinge afhankelijkheid zichtbaar te maken. Ook hier zien we nogal wat overeenkomsten met de ‘beïnvloeder’ van Buckingham, die anderen als geen ander weet te charmeren en niet bang is van een beetje weerstand.

• De vindingrijke vormer: de meest onconventionele van de hoop. Hij of zij is het meest effectief in een omgeving met weinig kaders. Zo iemand is nodig bij de start van een samenwerking of op het moment dat het voorgaande niet heeft gewerkt. Hij of zij denkt heel organisch. Spontaan leggen we hier een link met de rollen van ‘netwerker’ en ‘pionier’ die Buckingham beschreef. De netwerker vraagt zich af ‘wie of wat kan ik samenbrengen?’.  De pionier is van nature een onderzoeker die enthousiast wordt voor dingen die hij/zij nog niet geeft gezien, of mensen die hij/zij nog niet heeft ontmoet.

Verbinders zijn katalysators

Deze typebeschrijvingen en verschillende invalshoeken maken alvast duidelijk dat ‘dé verbinder’ niet bestaat. Of je de rol opneemt én hoe je hem invult, heeft veel te maken met wat jouw talenten zijn en in welke context je vertoeft.

 Wat wel duidelijk is, is dat verbinders het verschil maken op deze domeinen: 

• Ze spelen een cruciale rol als het op innovatie aankomt. Ofwel omdat ze zelf ideeën en inzichten weten te verbinden tot iets nieuws, ofwel omdat ze contexten creëren van waaruit innovatie kan ontstaan.
• Het zijn zijn echte katalysators. Door dingen, ideeën en mensen samen te brengen, zorgen ze ervoor dat samenwerkingen, uitvindingen, ideeën, levensvatbaar zijn of worden opgepikt. 
• Ze zijn de lijm (of brug) tussen aparte werelden en kennisdomeinen.
• Ze behouden het overzicht op het geheel.

Credits

Dit artikel vebindt kennis en inzichten van: 

• Malcolm Gladwell: https://www.lifehack.org/articles/communication/know-your-strength-for-more-success-are-you-a-connector-a-maven-or-a-salesman.html 
• Erica Dhawan en haar 3 type connectors: https://www.marshallgoldsmith.com/articles/connectional-intelligence-which-type-of-connector-are-you/
• Marcus Buckingham: ‘Verbeter je sterke punten’, Spectrum.
• Martine De Jong: https://www.twynstragudde.nl/inzichten/was-getekend-de-grenswerker 
   

Smaakt dit naar meer?

Dit is nog maar het begin van onze exploratie rond verbinders! Onze plannen zijn om: 

• de bestaande kennis over deze rol te verbinden met elkaar (hoe meta is dat!),
• een link leggen tussen de verschillende type verbinders en specifieke talenten die hier aangesproken worden, 
• concrete voorbeelden te verzamelen van verdienmodellen (zowel voor ondernemers als loontrekkenden) die het toelaten om net als verbinder de kost te winnen,
• het vooral ook allemaal te gaan aftoetsen in de praktijk en te ‘stofferen’ met verhalen uit het leven gegrepen.

Wil je dit graag blijven volgen, dan is er één adres: de online community/het leerplatform van de ‘creatieve generalist’. Daar zullen ook verschillende interviews met verbinders gepland worden. De community ziet het daglicht op 1 januari 2020, maar je kan je hier al lid maken en nog genieten van de early bird actie:

Als creatieve generalist of multipotential heb jij een breed interesseveld. Boeiend, spannend, afwisselend is dat! Maar soms ook verwarrend, vermoeiend, en chaotisch. Inzicht hebben in wat de verbindende lijnen zijn in die veelheid kan dan een enorme rust teweeg brengen. En inzicht in jouw rode draden schept ook helderheid voor anderen. Je maakt je verstaanbaar zonder jezelf te moeten beperken tot ‘één ding’. Hoe zalig klinkt dat? Maar de weg van chaos naar helderheid is niet bepaald ‘a walk in the park’. Het verloopt vaak in stapjes en heeft zijn tijd nodig. Eigenlijk kan je zelfs spreken van verschillende ‘stadia’ in de Rode Draden-zoektocht. Ik benoem ze als:

De ik-ben-een-ongeleid-projectiel fase

Je hebt het gevoel dat het alle kanten opgaat en jouw hoofd tolt ervan! Wanneer iemand jou vraagt om uit te leggen wie je bent/wat je doet, zou je het liefst heel hard wegrennen. Je komt niet uit je woorden, of je vervalt net in een stortvloed van woorden, en anderen kijken je alleen maar bedenkelijk of verward aan. Ook is het jou helemaal niet duidelijk waar je prioriteiten nu liggen voor de komende maanden/jaren. Rode draden, richting, focus? * I wish!*

De ik-zie-draden-in-de-verte fase

Je beseft wel dat er verbanden zijn tussen de vele dingen die je doet (en die jou interesseren), maar je krijgt het nog niet helemaal te pakken. Je ziet verschillende mogelijkheden, richtingen, zonder helemaal zeker te zijn.

De ik-zoek-nog-naar-de-juiste-woorden fase

Voor jezelf is het helder. Je weet wat de verbindende factoren zijn in jouw ‘veelheid’. Maar het uitleggen aan anderen verloopt nog wat stroef. Hoe begin je er aan? Hoe verwoord je dat nu op een manier waarop anderen helemaal mee zijn? En wanneer zet je welk ‘type’ rode draad in? Daar heb je nog een kluif aan.

De ik-zit-in-de-rode-draden-hemel fase

Je weet waar je voor staat, je ervaart rust in je hoofd én je kan anderen daar probleemloos in meenemen. Ook zij geraken enthousiast over jouw verhaal en dit vertaalt zich in leuke jobs/opdrachten/klanten. De Rode Draden hemel dus!

De ik-wil-nieuwe-laagjes-toevoegen fase

Je hebt een tijd op een wolkje geleefd en alles gaat prima. Maar nu merk je dat jouw boodschap niet bij iedereen even goed aanslaat, of je wil variatie brengen in je verhaal. Kortom: je hebt nood aan een rijker gevulde rode-draad koffer. Je gaat op zoek naar andere opties om jezelf te begrijpen én uit te leggen. Zijn er nog andere lijntjes, andere invalshoeken te ontdekken in jouw verhaal? Is er nog een diepere laag te ontdekken? Het maakt jou wel nieuwsgierig!

De ik-vind-mezelf-opnieuw-uit fase

Je bent toe aan iets nieuws. Een nieuw project, een nieuw thema, een nieuwe doelgroep… Wat betekent dit voor de rode draden die je tot nu toe zag en gebruikte? Wat blijft ’stabiel’ en wat is aan vernieuwing toe? Een spannende fase, van dingen in vraag stellen en jezelf opnieuw heruit te vinden!

Waar bevind jij je?

Nu klinkt het een beetje alsof je die verschillende stadia altijd in deze volgorde afloopt. Uiteraard is dat in realiteit niet altijd zo. Misschien heb jij je nooit een ongeleid projectiel gevoeld, of sloeg jij de ik-zoek-nog-naar-de-juiste-woorden fase over. Maar deze opdeling kan wel helpen om jezelf af te vragen waar jouw behoeftes op dit moment precies zitten. En ook om te beseffen dat het een cyclisch proces is. We doorgaan allemaal fases waarin het (terug) chaotisch is en we het gewoon ‘niet weten’.

Je hoeft dit niet alleen te doen. Een aanbod voor jou!

Al deze fases kregen een plek in de programma’s die we ontwikkelden rond het ‘vinden van jouw rode draad’. Ook het omgaan met dat niet-weten. Het (opnieuw) zoeken naar de rode draden in jouw verhaal is een boeiende zoektocht, die tot heel verscheiden resultaten leidt. Gaande van diepe inzichten over jezelf tot heel concrete ‘output’ zoals een wervende pitch, Linkedinprofiel of ‘over mij’ pagina.

Hoe we jou precies kunnen ondersteunen?